Następstwa epickiej kolizji z udziałem co najmniej jednej gwiazdy neutronowej zostały uchwycone po raz pierwszy w milimetrowym zakresie fal o częstotliwości radiowej. Rezultatem jest nagranie krótkotrwałego rozbłysku gamma – jednego z najbardziej energetycznych, jakie kiedykolwiek zaobserwowano, i jednej z najjaśniejszych, utrzymujących się poświaty, jakie kiedykolwiek widzieliśmy. Dane mogą pomóc naukowcom dowiedzieć się więcej o tych ekstremalnych zdarzeniach i ich wpływie na otaczającą je przestrzeń. Jest niesamowity timelapse zdarzenia, którego światło wydaje się przebyć około 6 do 9 miliardów lat świetlnych przez Wszechświat, by zostać odebrane przez Atacama Large Millimeter/Submillimeter Array (ALMA) w listopadzie 2021 roku.
Wybuchy promieniowania gamma to najpotężniejsze znane eksplozje we Wszechświecie. W ciągu zaledwie 10 sekund rozbłysk gamma może wyemitować więcej energii niż gwiazda taka jak Słońce w ciągu 10 miliardów lat. Ważny jest również fakt, jak widzieliśmy w pierwszym obserwowanym zderzeniu gwiazd neutronowych , to właśnie w eksplozjach takich jak te wykuwane są i wyrzucane do Wszechświata pierwiastki cięższe od żelaza.
Wiemy, że zderzenia gwiazd neutronowych wytwarzają rodzaj rozbłysku gamma, znany jako krótkotrwały rozbłysk gamma lub SGRB. Trwają one zaledwie milisekundy i pozostawiają po sobie jasną poświatę, gdy wyrzut z eksplozji uderza w gaz ośrodka międzygwiazdowego i wchodzi z nim w interakcję. Zazwyczaj te SGRB nie są obserwowane w falach radiowych, co może utrudniać ich interpretację.
Ponieważ to konkretne zdarzenie, nazwane GRB 211106A, było tak daleko, nie było wykrywalne przez nasze obecne instrumenty astronomii fal grawitacyjnych . Energetyczne promieniowanie rentgenowskie towarzyszące krótkiej eksplozji zostało odebrane przez Obserwatorium Neila Gehrelsa Swifta z NASA. Jednak galaktyki tak odległe jak gospodarz GRB 211106A nie są wykrywalne w zakresie długości fal rentgenowskich – a pył w tym regionie oznaczał, że obserwacje optyczne Hubble’a nie były lepsze w zlokalizowaniu źródła. Z tego powodu naukowcy pracujący tylko z rozbłyskiem rentgenowskim sądzili, że miejsce eksplozji było stosunkowo blisko. Zwrócili się więc do ALMA, po raz pierwszy użyto fal milimetrowych do próby obserwacji i ustalenia inicjalizacji zdarzenia rozbłysku gamma.
Kiedy zderzają się gwiazdy neutronowe , rezultat jest spektakularny: eksplozja, której towarzyszą dżety materii, które wybuchają na zewnątrz ze znacznym procentem prędkości światła. Jeśli mamy szczęście, te dżety są zorientowane w taki sposób, że jeden z nich jest skierowany mniej więcej w naszą stronę, tak że widzimy erupcję jako rozbłysk gamma.
Obserwacje na falach milimetrowych pozwoliły naukowcom zmierzyć niektóre kluczowe właściwości GRB 211106A; mianowicie kąt otwarcia dżetu, który można wykorzystać do wywnioskowania prędkości SGRB we Wszechświecie oraz dokładniejszy pomiar energii GRB.
Naukowcy odkryli, że GRB 211106A ma pewne niezwykłe właściwości, zarówno w galaktyce macierzystej, jak i profilu energetycznym. To ostatecznie sugeruje, że istnieje większe zróżnicowanie właściwości SGRB niż obecnie, co oznacza, że dalsza obserwacja i klasyfikacja tych zdarzeń jest uzasadniona. Tak więc, chociaż może to być pierwszy milimetrowy wypad w te niesamowite eksplozje, jest bardzo mało prawdopodobne, że będzie ostatnim.
informacja: ALMA
______________________
Spodobał Ci się wpis ? To postaw kawę
