
Astronomowie pokazali szczegóły obszaru gwiazdotwórczego 30 Doradus, znanego też jako Mgławica Tarantula. Wykorzystano nowe obserwacje z Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA). Na opublikowanych dzisiaj przez Europejskie Obserwatorium Południowe (ESO) obrazach wysokiej rozdzielczości, wraz z danymi z ALMA, widzimy mgławicę w nowym świetle, z delikatnymi obłokami gazu, które dają wgląd w to, jak masywne gwiazdy kształtują ten rejon.
Początkowo astronomowie sądzili, że gaz w tych obszarach jest zbyt rzadki i zbyt przytłoczony turbulentnym sprzężeniem zwrotnym, aby grawitacja mogła zebra go razem dla uformowania nowych gwiazd. Ale nowe dane ukazały także znacznie gęstsze włókna, w których rola grawitacji nadal jest znacząca.
Położona w Wielkim Obłoki Magellana, galaktyce satelitarnej naszej własnej Drogi Mlecznej, Mgławica Tarantula jest jednym z najjaśniejszych i najbardziej aktywnych obszarów gwiazdotwórczych w naszym galaktycznym sąsiedztwie. Znajduje się około 170 000 lat świetlnych od Ziemi. W sercu mgławicy są jedne z najmasywniejszych znanych gwiazd, z których kilka ma masy przekraczające 150 razy masę Słońca, czyniąc ten rejon idealnym miejscem do badania, w jaki sposób obłoki gazu zapadają się po wpływem grawitacji, tworząc nowe gwiazdy.
O ile większość poprzednich badań Mgławicy Tarantula skupiała się na centrum tego obiektu, to astronomowie od dawna wiedzieli, że powstawanie masywnych gwiazd zachodzi także w innych miejscach. Aby lepiej zrozumieć ten process, zespół badawczy przeprowadził obserwacje w wysokiej rozdzielczości, pokrywające duży obszar mgławicy. Przy pomocy ALMA zmierzono emisję promieniowania od gazowego tlenku węgla. Pozwoliło to na opracowanie mapy wielkich, chłodnych obłoków gazu w mgławicy, które zapadają się, aby dać życie nowym gwiazdom – a także w jaki sposób się zmieniają, gdy wielkie ilości energii są uwalniane przez młode gwiazdy.
Na obrazie opublikowanym dzisiaj przez ESO widzimy nowe dane ALMA nałożone na wcześniejszy obraz podczerwony tego samego rejonu, który pokazuje jasne gwiazdy i jasnoróżowe obłoki gorącego gazu – uzyskany przy pomocy teleskopów ESO: Bardzo Dużego Teleskopu (VLT) i Visible and Infrared Survey Telescope for Astronomy (VISTA). Kompozycja pokazuje wyraźny, przypominający pajęczynę kształt obłoków gazu Mgławicy Tarantula, który dał jej pajęczą nazwę. Nowe dane ALMA obejmują jasne czerwono-żółte smugi: bardzo zimny i gęsty gaz, który pewnego dnia może zapaść się i utworzyć gwiazdy.
Nowe badania zawierają szczegółowe wskazówki na temat tego, jak zachowuje się grawitacja w obszarach gwiazdoztwórczych Mgławicy Tarantula, ale prace jeszcze się nie skończyły. „Wciąż jest dużo więcej do zrobienia z tym fantastycznym zestawem danych. Udostępniliśmy go publicznie, aby zachęcić innych naukowców do prowadzenia nowych badań” podsumowuje Wong.