Supernowe są niezwykle powszechne we Wszechświecie. Na podstawie obserwacji izotopów takich jak aluminium-26 wiemy, że supernowa występuje średnio co około pięćdziesiąt lat w samej Drodze Mlecznej. Supernowa może przyćmić galaktykę, więc nie chciałbyś, aby twoja nadająca się do zamieszkania planeta znajdowała się w odległości kilku lat świetlnych, kiedy wybuchnie. Na szczęście większość supernowych miała miejsce bardzo daleko od Ziemi, ale rodzi to interesujące pytanie. Jeśli chodzi o supernowe, jak blisko jest zbyt blisko? Jak pokazują ostatnie badania, odpowiedź zależy od rodzaju supernowej.
Istnieją dowody geologiczne na to, że supernowe występowały w przeszłości dość blisko Ziemi. Izotop żelaza-60 ma okres połowicznego rozpadu wynoszący zaledwie 2,6 miliona lat i został znaleziony w osadach dna oceanicznego odłożonych około 2 miliony lat temu. Znaleziono go również w rdzeniach lodowych Antarktydy i księżycowym regolicie, co sugeruje wybuch supernowej w tym czasie. Próbki skorupy ziemskiej wskazują na dowody na inne zdarzenie supernowej około 8 milionów lat temu. Oba miały miejsce prawdopodobnie w odległości kilkuset lat świetlnych od Ziemi, być może nawet 65 lat świetlnych. Wydaje się, że żadna z tych supernowych nie spowodowała masowego wymierania całej planety, więc można by pomyśleć, że każda supernowa odleglejsza niż 100 lat świetlnych jest nieszkodliwa.
To nowe badanie sugeruje inaczej. Wcześniejsze badania koncentrowały się na dwóch niebezpiecznych okresach supernowej: ogólnej jasności początkowej eksplozji docierającej do planety z prędkością światła oraz strumieniu energetyzowanych cząstek, które mogą uderzyć w planetę setki lub tysiące lat później. Oba mają tendencję do słabych efektów na przestrzeni setek lat świetlnych. Pobliska supernowa może na jakiś czas przyćmić Księżyc, co wpłynęłoby na nocne wzorce niektórych stworzeń, ale nie wywołałoby masowego wymierania. Podobnie nasza atmosfera jest dobrą barierą dla promieni kosmicznych, dlatego ich wybuch przez pewien czas jest stosunkowo nieszkodliwy. Ale to badanie dotyczyło w szczególności światła rentgenowskiego emitowanego przez jakąś supernową i tutaj może się pogorszyć.
Promienie rentgenowskie są szczególnie dobre w zakłócaniu rzeczy takich jak ozon. Silna wiązka promieniowania rentgenowskiego z supernowej może usunąć warstwę ozonową z planety takiej jak Ziemia, pozostawiając ją otwartą na promieniowanie ultrafioletowe ze Słońca. Światło ultrafioletowe może wywołać powstanie warstwy smogu dwutlenku azotu, co doprowadziłoby do kwaśnych deszczy i de-greeningu planety na szeroką skalę.
Tak więc śmiertelna odległość supernowej zależy nie tylko od jej bliskości do planety nadającej się do zamieszkania, ale także od poziomu promieniowania rentgenowskiego, które generuje. Zespół przyjrzał się widmom rentgenowskim prawie trzech tuzinów supernowych w ciągu ostatnich 45 lat i obliczył śmiertelną odległość dla każdej z nich. Najbardziej nieszkodliwa była popularna supernowa z 1987 roku, która była bezpieczna w odległości około roku świetlnego. Najbardziej potencjalnie śmiercionośną była supernowa o nazwie 2006jd, która może zabić planetę nadającą się do zamieszkania z odległości do 160 lat świetlnych.
Żeby było jasne, nie ma w pobliżu żadnej gwiazdy, która stanowi potencjalne zagrożenie dla Ziemi, nawet Betelgeza. Ale te badania pomagają nam lepiej określić, gdzie planety nadające się do zamieszkania mogą przetrwać w naszej galaktyce. Tak jak planeta nadająca się do zamieszkania nie może znajdować się zbyt blisko swojej gwiazdy, tak układ planetarny nie może znajdować się zbyt blisko obszarów, w których supernowe są najczęstsze, takich jak centrum naszej galaktyki.
______________________
Spodobał Ci się wpis ? To postaw kawę
